Gordelroos

Iedereen die als kind waterpokken heeft gehad, kan op latere leeftijd gordelroos (herpes zoster) ontwikkelen. Gordelroos ontstaat doordat het virus dat waterpokken veroorzaakt, het varicellazostervirus, weer actief wordt. Het gereactiveerde virus veroorzaakt dan een pijnlijke huiduitslag die 2 tot 4 weken kan aanhouden. De huiduitslag bevindt zich meestal op een bepaalde huidstrook op één zijde van het lichaam (een “dermatoom”).

Hoe ontstaat het?

Na een infectie met het waterpokkenvirus blijft het virus in slapende toestand levenslang in het zenuwstelsel aanwezig. Het virus kan vervolgens weer actief worden en zich uiten als gordelroos. Dit kan gebeuren wanneer de werking van het afweersysteem afneemt, zoals bij het vorderen van de leeftijd, bij sommige ziekten of gebruik van bepaalde medicatie.
Wanneer het virus opnieuw geactiveerd wordt, vermenigvuldigt het zich en beweegt het via de zenuwbanen naar de huid. Op de huid ontstaat uitslag met blaasjes, oftewel gordelroos. Gordelroos is zeer pijnlijk. De pijn wordt voornamelijk veroorzaakt door de zenuwbeschadiging die optreedt bij vermenigvuldiging en beweging van het virus door de zenuwbanen.

Wat zijn de symptomen van Gordelroos

Voordat de uitslag verschijnt kunnen er vroege symptomen zijn zoals hoofdpijn, vermoeidheid en algehele malaise.
Op de huid ontwikkelt zich een pijnlijke plek met een brandend gevoel of pijnscheuten met tinteling en jeuk. De pijnlijke plek gaat gepaard met rode huiduitslag. Binnen enkele dagen ontstaan blaasjes gevuld met vocht. De blaasjes zijn, totdat ze zijn ingedroogd, besmettelijk voor personen die nog geen waterpokken hebben gehad. Nadat de blaasjes zijn opengebarsten veranderen ze in zweertjes die zullen indrogen tot korstjes en genezen. De meeste mensen herstellen in twee tot vier weken zonder verdere klachten. Gordelroos kan overal op het lichaam voorkomen. Het treedt meestal op aan één zijde van het bovenlichaam of gezicht.

Complicaties

Voor sommige mensen kan gordelroos helaas leiden tot ernstige complicaties zoals post herpetische neuralgie (PHN): een chronische zenuwpijn ten gevolge van beschadiging van de zenuwen. De door PHN veroorzaakte zenuwpijn kan ernstig zijn en enkele maanden tot zelfs jaren aanhouden. De kans op deze complicatie neemt toe met de leeftijd. Twee derde van de chronische zenuwpijn ten gevolge van gordelroos treft mensen van 65 jaar of ouder.

Complicaties in het gezicht

Bij 10-20% van de personen met gordelroos ontstaat de aandoening in het gezicht. In veel van deze gevallen is de zenuwtak nabij het oog aangedaan. Deze vorm van gordelroos is doorgaans zeer pijnlijk en kan ontstekingen aan het oogbindvlies en hoornvlies veroorzaken, met mogelijke negatieve gevolgen voor het gezichtsvermogen. Andere gevolgen van gordelroos in het gezicht kunnen zijn: verlammingen van de gezichts-en oogspieren, gehoorverlies en/of duizelingen en smaakstoornissen.

Andere complicaties

De aangedane huid kan gaan ontsteken en vervelende bacteriële infecties veroorzaken met vaak littekenvorming ten gevolg. In zeldzame gevallen kunnen ook andere ontstekingen ontstaan zoals hersenvliesontsteking. Bij een gestoorde/verminderde afweer van het immuunsysteem kan het virus zich in het lichaam verspreiden naar andere organen en zeer ernstig verlopen.

Wie krijgt gordelroos

In Nederland hebben bijna alle volwassenen (meer dan 95%) de waterpokken gehad. Hierdoor lopen zij het risico om gordelroos te krijgen. Naar schatting krijgt 23-30% van de Europese populatie ooit gordelroos. Van de mensen die 85 jaar oud worden, zal de helft gordelroos doormaken. Jaarlijks zijn er ongeveer 55.000 nieuwe gevallen van gordelroos in Nederland.

Kans neemt toe boven de 50 jaar

Het is niet mogelijk om te voorspellen wie gordelroos krijgt en wie niet, maar naarmate we ouder worden wordt ons immuunsysteem zwakker. Hierdoor neemt onze weerstand af en wordt de kans groter dat het virus opnieuw actief wordt. De kans op gordelroos is dan ook ruim verdubbeld bij mensen die ouder zijn dan 50 jaar ten opzichte van mensen onder de 50 jaar. In tweederde van de gevallen treedt gordelroos op bij personen boven de 50 jaar. Niet alleen de leeftijd is een risicofactor. Volwassenen met een beperkte afweer (door ziekte of medicatie) hebben ook een verhoogde kans op het ontwikkelen van gordelroos.

Vaccinatie tegen gordelroos

In Nederland is er een relatief nieuw, veilig, en zeer effectief, vaccin beschikbaar voor mensen van 50 jaar en ouder. Het is ook beschikbaar voor mensen vanaf 18 jaar die een verhoogd risico hebben op gordelroos. Hierdoor wordt de kans op het krijgen van gordelroos en PHN sterk verminderd. Thuisvaccinatie biedt dit vaccin aan! lees meer over de gordelroos vaccinatie.

Wilt u meer weten over Thuisvaccinatie.nl? Neem dan eens een kijkje bij onze veelgestelde vragen of lees meer over onze werkwijze. Voor onze unieke service hanteren wij martkconforme tarieven.

Afspraak maken

Ook ’s avonds en in het weekend

Meestal vergoed door ziektekostenverzekering

Vaccinaties en advies aan huis of op één van onze locaties wanneer het u uitkomt